Metanollü vapur siparişlerini artıran gemicilik şirketleri bilhassa sıfır emisyonlu yeşil metanole erişimin yollarını arıyor. 2027 yılına kadar toplam 8 milyon ton yeşil metanol kapasitesi açıklanması umut ediliyor.
Onlarca senedir denizcilik endüstrisi ‘kirli’ olarak tanımlanan yakıtlarla besleniyor. Sadece Avrupa Birliği (AB) ve Internasyonal Denizcilik Örgütü’nün (IMO) hava kirliliğini azaltmak ve iklim değişikliğiyle savaşım etmek için daha yeşil yakıtları teşvik etmesi sebebiyle bu durum değişiyor. 2030 yılına kadar küresel kuru yük taşımacılığında yakıtların yüzde 5 ila 10’unun düşük emisyonlu olması hedeflenirken, metanol denizcilik endüstrisinin sürdürülebilir, sıfır karbonlu bir geleceğe yolculuğunda mühim adımlar atılmasını vaat ediyor.
2050’de 116.5 milyon ton düşük emisyonlu yakıt
Metanol kimyasal özellikleri sebebiyle ‘kirli’ yakıtlara karşı cazip bir alternatif. Fosil yakıtlı muadillerine bakılırsa daha düşük bir enerji yoğunluğuna haiz olmasına karşın metanol, ağır yakıtlara benzer kimyasal ve yanma özelliklerine haiz. SP Global’in hesaplamalarına bakılırsa 2050 yılına gelindiğinde küresel deniz taşımacılığında 300 milyon tonun üstündeki yakıtın tüketiminin 116.5 milyon tonunu düşük karbon emisyonlu yakıtlar oluşturacak. Düşük karbonlu yakıt karışımı içinde en büyük hisse tahminen 44.5 milyon tonla amonyak, 34.5 milyon tonla metanol ve 17.2 milyon tonla hidrojenin olacak.
Maersk’in metanollü gemisi denize indi
Bundan dolayı taşımacılık şirketleri metanol yakıtlı gemiler için hummalı bir emek harcama içinde. Konteyner şirketleri sera gazı emisyonlarını azaltmak için metanolle çalışan vapur siparişlerini hızlandırdı. Sektörün en büyüklerinden Moller-Maersk’e ilişik ilk yeşil metanol yakıtlı konteyner gemisi geçtiğimiz ay Cenup Kore’den yola çıktı. Danışmanlık şirketi DNV’nin tahminlerine bakılırsa, bu yıl 30’u gören bu tür gemilerin sayısının 2028’e kadar 200’ü aşması umut ediliyor.
Yeşil metanol iki kat daha maliyetli
Metanol Enstitüsü’ne bakılırsa geleneksel metanol, emisyonları azaltmakla beraber, gezegeni ısıtan karbondioksit yaymaya devam ediyor. Biyokütleden yada yenilenebilir enerjiden elde edilmiş karbon ve hidrojenden üretilen yeşil metanolün kullanılması ise konvansiyonel yakıtlarla karşılaştırıldığında konteyner gemilerinden meydana gelen karbondioksit emisyonlarını yüzde 60 ila yüzde 95 oranında azaltabilir. Biyokütleden yada yenilenebilir enerjiden elde edilmiş karbon ve hidrojenden üretilen yeşil metanole erişim zor olduğundan geleneksel metanole bakılırsa minimum iki kat maliyetli.
5 yılda 8 milyon ton talep artışı umut ediliyor
Metanol Enstitüsü, çoğu zaman inşaat ve imalatta kullanılan metanol için küresel talebin yılda 100 milyon ton seviyesinde bulunduğunu, 16.000 TEU’luk bir konteyner gemisinin ise 30.000 ila 40.000 ton tükettiğini söylüyor. Meydana getirilen hesaplamalara ve sipariş edilen gemilere bakılırsa, metanol talebi 2028’de yılda 6 ila 8 milyon ton daha artabilir.
Konvansiyonel metanole bağımlılık sürüyor
Metanol Enstitüsü’ne bakılırsa biyo- metanol, geçen yıl itibariyle 300.000 ila 400.000 ton içinde, küresel üretimin yüzde 1’inden azını sağlıyor; bu da gemilerin şimdilik esas olarak daha geleneksel yakıtlara bağımlı olduğu anlamına geliyor.
Orta vadede ise yeşil metanol üretiminin hızlanacağı umuluyor. Metanol Enstitüsü CEO’su Greg Dolan, inşa kapasitesinin 50.000- 250.000 tona yükseldiğini belirterek, “Dünya genelinde biyo-metanol yada e-metanol üretmek isteyen 90’dan fazla projeyi takip ediyoruz ve 2027 yılına kadar açıklanan toplam üretim kapasitesinin 8 milyon ton olması umut ediliyor” diyor.
Firmalar metanol projelerine hız verdi
■ A.P. Moller-Maersk
Maersk, dünyanın ilk metanol özellikli konteyner gemisini temmuz ayında teslim aldı. 2030 yılına kadar hacminin dörtte birini taşımak için düşük emisyonlu yakıt kullanma hedefi ne ulaşmasına destek olmak amacıyla bu tür 24 gemiye daha haiz. Maersk, Haziran ayı sonunda Yangzijiang Vapur İnşa Grubu YAZG. SI tarafınca 2026 ile 2027 yılları aralığında teslim edilmek suretiyle inşa edilecek 9.000 TEU’luk altı vapur sipariş ettiğini söylemiş oldu.
■ CMA CGM
CMA minimum 18 metanol yakıtlı vapur sipariş etti. Geçtiğimiz Haziran ayında China State Shipbuilding Corporation’dan (CSSC) altı tane 15.000 TEU’luk konteyner sipariş etti; teslimatın 2025’te yapılması planlandı ve CSSC ile meydana getirilen 3 milyar dolarlık üstün dereceli anlaşmanın bir parçası olarak bu senenin nisan ayında da bu tür 12 vapur daha sipariş edildi.
■ COSCO Shipping Holdings
Şirket, geçtiğimiz Ekim ayında, 2026’nın üçüncü çeyreği ile 2028’in üçüncü çeyreği içinde teslim edilmek suretiyle ortalama 2,9 milyar dolar değerinde 12 metanolle çalışan 24.000 TEU’luk vapur sipariş etti. Çinli dev. Haziran ayında bu gemilere 16.000 TEU’luk dört vapur daha ekledi. Ağustos ayında, Dalian COSCO KHI Ship Engineering Co. tarafınca inşa edilen, 68.000 tonluk fazlaca amaçlı bir kağıt hamur harcını taşıyıcısı olan metanollü Green Kotka’yı teslim aldı.
■ HMM Company Limited
2025 ve 2026 yılları aralığında dokuz tane 9.000 TEU’luk çift yakıtlı metanol gemisinin HMM’ye teslim edilmesi umut ediliyor.
■ Stena Bulk
Tanker şirketi, metanol üreticisi Proman ile ortaklık kurarak ilk ABD sevkiyatını tamamladı. Körfez Kıyısı’nda Nisan ayında Houston Limanı’nda mavnadan gemiye metanol ikmali yapılmış oldu. Proman, sipariş etmiş olduğu altı metanol yakıtlı kimyasal tankerden son ikisini 2023 sonuna kadar teslim almayı planlıyor.
■ Hafnia Ltd
Hafnia, Çin’in Guangzhou kentinde inşa edilmek suretiyle dört tane 49.800 deadweight çift yakıtlı metanol kimyasal tankeri sipariş etti. Dört gemiden üçü 2025’te, dördüncüsü ise 2026’da teslim edilecek.
■ X-Press Feeders
Şirket, senenin ikinci çeyreğinde gelecek olan ilk 14 çift yakıtlı gemisi için Rotterdam Limanı’ndaki OCI Hyfuels’tan yeşil metanol tedarik edecek. X-Press Feeders’ın bir parçası olan Eastaway, muhtemelen 2024 sonuna kadar faaliyete geçecek olan sekiz tane 1.170 TEU’luk konteyner gemisini de devreye aldı ve 2025 ile 2026 içinde teslim edilecek altı tane 1.250 TEU’luk konteyner gemisi daha ekledi.
Evrim KÜÇÜK – EKONOMİ.COM
LOJİPORT
Bilge Tekin ; uzun yıllardır kelimelerle dans etmiş deneyimli bir yazardır. Teknolojiyi yakından takip ederken, gemicilik eğitimi alarak denizlerin sırlarını keşfetmiş ve bu maceralardan büyük tecrübeler kazanmıştır. Kitaplardan ilham alan Bilge Tekin; yazma tutkusuyla okuyucularını farklı dünyalara götürmeyi amaçlar. Yılların verdiği birikimle, her bir kelimeyi özenle seçer ve okuyucularının kalplerine dokunmayı hedefler.
