Denizcilik sektörü toplam cirosunun yarıdan fazlasını oluşturan liman endüstrisi, Türkiye’nin dış ticaretinde mühim bir rol üstüne alıyor. Türk dış ticaretinin kıymet olarak yüzde 60’ı, tonaj olarak yüzde 88’i limanlar üstünden geçiyor.
Mevcut dönem itibarıyla 496 milyon tonu aşan yük Türkiye limanlarında elleçlendi (yük hazır hale getirildi). Pandemi sürecinde kapanan sınırlar, artan e-ticaret, taşımacılıkta konteyner bulma sıkıntısı şeklinde pek oldukça durum, dünya ticaretinde rekabetçiliğin boyutlarını gösterirken, Türkiye, payını artırmaya devam etti.
Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM), ‘Türkiye’de Limancılık Sektörünün Tesir Analizi ve İhtiyaç Değerlendirmesi’ raporu hazırlayarak, sektöre detaylı bir araştırma sundu. Toplam ekonomik tesiri 100 milyar liraya yaklaşan liman sektörü, 2018 verilerine bakılırsa 71 bin kişiye direkt istihdam, 230 bin kişiye ise dolaylı bir ekosistem sağlıyor. Orta vadede istihdam, yük ve ekonomik etkinin ikiye katlanması olası.
TÜRKLİM Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Hakan Genç, dünya ticaretinde deniz taşımacılığının önemine vurgu yaparken, Türkiye’de de iç ve dış ticaretteki oranı ile turizmdeki konumuna dikkat çekti. Bu nabzı daha iyi tutabilmek adına raporun hazırlandığını özetleyen Genç, ekonomik gelişmenin deniz yolu bağlantılarının merkezinde olmayı gerektirdiğini beyan etti.
Koronavirüs pandemisinin en sıkıntılı dönemlerinde en önce internasyonal taşımacılık sektörünün etkilendiğini belirten Genç, “Bu kapsamda tedarik zincirinin en mühim unsuru olan limanlarda yaşanacak sorunların dış ticaretimizde maliyeti yüksek ve giderilmesi uzun süre alacak darboğazlara yol açacağı ve bu haliyle limanlarımızın, zincirin zayıf halkası haline gelebileceği dikkate alınmalıdır. Bu durum, Türkiye’yi, limanlarını uzun vadeli bir bakış ile değerlendirmeye sevk etmeli” dedi.
Raporda liman ve liman hizmetleri yatırımlarının ‘stratejik yatırım’ kapsamında değerlendirilmesi gerektiği kaydedilirken, liman ve liman hizmet yatırımlarına ucuz finansman desteği sağlanması, yatırım ve işletme aşamasındaki prosedür ve bürokratik süreçlerinin sadeleştirilmesi, koordinasyonun tek bir kurum tarafınca sağlanması planlanıyor.
Yüzde 4’e yakın gelişme
Internasyonal deniz ticareti 11 milyar tonu aşarken, Birleşmiş Milletler Tecim ve Kalkınma Konferansı (UNCTAD), çoğalan nüfusa bağlı olarak mallara olan artan talep sebebiyle deniz tecim hacminin 2023 yılından itibaren yüzde 3.8’lik bir gelişme yakalayacağını tahmin ediyor.
Türkiye’nin yük elleçleme açısından 2010-2018 yılları için averaj senelik bileşik gelişme oranı yüzde 3.7 iken, aynı dönemde yüzde 3.4 olan dünya yük elleçleme gelişme oranının üstünde bir artış gösterdiği görüldü.
20 limana sertifika
Karbon ayak izini azaltma ve internasyonal taşımacılığın çevresel tesirini en aza indirme amaçlı çabalar son yılların mühim gündemi.
Rapora bakılırsa armatörler ve operatörler, egzoz gazı arıtma sistemlerinin kurulması ve sıvılaştırılmış organik gaz ve öteki düşük kükürtlü yakıtlara geçilmesi dâhil olmak suretiyle çeşitli stratejileri değerlen-dirmeye ve benimsemeye devam ediyor.
Yeni otonom gemilerde operasyonlar, alternatif yakıt kaynakları odaklı, sıfır emisyonlu teknolojiler ile tasarlanıyor.
Avrupa limanlarının belirlediği 10 çevresel öncelik; hava kalitesi, enerji tüketimi, iklim değişikliği, gürültü kirliliği, mahalli topluluklarla ilişki, vapur atıkları, vapur / liman atıkları, liman geliştirme, dip tarama ve su kalitesi mevzusunda bu yıl Türkiye’de 20 limanın sertifika almaya hak kazanılmış olduğu açıklandı.
Duygu ERDOĞAN – MİLLİYET
LOJİPORT
Bilge Tekin ; uzun yıllardır kelimelerle dans etmiş deneyimli bir yazardır. Teknolojiyi yakından takip ederken, gemicilik eğitimi alarak denizlerin sırlarını keşfetmiş ve bu maceralardan büyük tecrübeler kazanmıştır. Kitaplardan ilham alan Bilge Tekin; yazma tutkusuyla okuyucularını farklı dünyalara götürmeyi amaçlar. Yılların verdiği birikimle, her bir kelimeyi özenle seçer ve okuyucularının kalplerine dokunmayı hedefler.
