Bilinmiş olduğu benzer biçimde bugünlerde Yemenli Husilerin Kızıldeniz girişinde ticari gemilere yapmış olduğu saldırılar sebebiyle birçok vapur rotasını Süveyş Kanalı yerine Umut Burnu üstünden planlamaya başladı. Bilhassa konteyner gemileri, üzerlerinde binlerce değişik firmaya ilişik türlü yükleri taşımaları sebebiyle fazlaca daha çok kitle üstünde tesir yaratacağı için bu saldırıların daha çok hedefi oldu. Dolayısıyla konteyner gemileri rota değişiklik yapma bakımından öteki vapur tiplerine bakılırsa daha yüksek orana ulaştı. Bu durum maliyetleri arttırmanın yanı sıra şüphesiz ki sefer sürelerinde de uzamaya sebep oldu.
Son yıllarda değişik nedenlerle bunun benzer biçimde sefer süresi uzamalarıyla daha sık karşılaşmaktayız.
Hatırlarsanız bundan iki yıl kadar ilkin Mart 2021’de Evergreen firmasına ilişik Ever Given adlı konteyner gemisi Süveyş kanalında karaya oturarak kanalın altı gün süresince kapalı kalmasına sebep olmuştu.
Pandemi döneminde de gecikmeler olmuştu
Pandemi zamanında da konteyner sıkıntıları, sefer aksamaları, operasyonel problemler benzer biçimde sebeplerle yüklerin yapınak, depo, liman sahası, aktarma limanı benzer biçimde alanlarda uzun soluklu beklemeler yaşadığına da tanık olduk.
Bozulmaması için yüklerin tahliyesi mühim
Süveyş Kanalı’ndan geçişler yüzde 45 azaldı
Bunlar benzer biçimde öngöremediğimiz birçok nedenle konteynerlerin transit sürelerinde uzamalar meydana gelmesi son yıllarda söz mevzusu olabiliyor. Böylesi durumlarda yüklerin bazıları, bu sürenin uzamasından kaynaklı olarak herhangi bir zarar görmeyecek özellikte yükler olmakla birlikte bazıları ise süre açısından daha kırılgan yükler olarak karşımıza çıkıyor. Bu tür durumlarda, ithalatçı firmalarımızın yükteki ihtimaller içinde bir mesele halinde haklarını koruyabilmeleri için, konteyner tahliyesinin, mühürlerin açılması aşamasından başlayarak malın boşaltılması süresince yetkili bir üçüncü taraf gözetmenin nezaretinde yapılması ehemmiyet arz etmektedir. Yükün durumu ile ilgili karşılaşabilecek olumsuzlukların tespiti ve gerek sigorta üstünden gerek anlaşmaya bakılırsa yükümlülüğü taşıyan taraflar üstünden tazmin talebi sadece bu şekilde mümkün olabilmektedir.
Süre uzadıkça yükün riski artıyor
Netice olarak, türlü nedenlerle uzayan konteyner transit süreleri bazı yükler için bozulma, zarar görme benzer biçimde riskleri arttırabilir. Dolayısıyla ihtimaller içinde zararlarla ilgili talepte bulunabilmek ve/yada sigorta mekanizmasını devreye sokabilmek adına ithalatçı firmalarımıza, konteynerlerin mühürlerinin açılması ve tahliyesi işlemlerini nezaret nezaretinde yapmalarını öneriyoruz. Taşıma İşleri Organizatörlerinin ve Gümrük Müşavirlerinin de konteynerler hemen hemen açılmadan ilkin müşterilerini bu yönde uyarmalarını tavsiye ediyoruz.
Orçun Erbayraktar
Ceyda kelimelerin dansını seven bir yazardır. Teknoloji meraklısı olarak yeni trendleri takip eder, gemicilik eğitimi alarak denizlerin derinliklerinde maceralar yaşar. Kitaplardan ilham alır ve yazma tutkusuyla okuyucularını farklı dünyalara götürmeyi hedefler
