Denizcilik Genel Müdürlüğü, kruvaziyer turizmine yönelik 2023 yılı yolcu ve vapur istatistiklerini deklare etti. 2023’te Türkiye limanlarına uğrak meydana getiren kruvaziyer vapur sayısı 2022’ye gore yüzde 20 artışla 1.192 adete ulaşırken, yolcu sayısı ise aynı dönemde ortalama yüzde 53 artarak ortalama 1.5 milyon oldu. Kruvaziyer turizminde geçen yıl yaşanmış olan bu artışa karşın, hemen hemen rakamlar üstün dereceli yılların oldukça peşinde.
Türkiye Liman İşletmecileri Derneği (TÜRKLİM) Başkanı Aydın Erdemir, parlak günlere dönüşün 2025’ten ilkin mümkün görünmediğini dile getirirken, acil tedbir alınmadığı takdirde Akdeniz’de kruvaziyer sektöründe artan oranı da komşu ülke Yunanistan’ın kapabileceğine dikkat çekti.
Bu yıl 2 milyon yolcu hedefi var
Türk limanları, kruvaziyer turizminde 1.615 vapur seferiyle 2011’de, 2,3 milyon yolcu sayısıyla da 2013 senesinde üstün dereceli kırmıştı. Sadece sektör, darbe girişimi ve pandemiden ağır darbeler almış, vapur seferlerinde zamanı düşüşler yaşamıştı. Sektörde ilk toparlanma sinyali ise 2022 senesinde geldi. Ekonomim.com’dan Aysel Yücel’in haberine gore, Erdemir, bölgede yaşanmış olan jeopolitik gelişmelere, çatışma ve savaşın yayılma riskine karşın, 2023 senesinde da sektördeki toparlanmanın artarak devam ettiğini belirtti. Bu yıl ise sektör hedefinin 2 milyon yolcu sayısına ulaşmak bulunduğunu açıklayan Erdemir, “Ortalama 2,3 milyon yolcu ile en iyi yılımız olan 2013 yılı seviyesinden hemen hemen oldukça uzaktayız. Bu seviyelere ulaşmamız sadece 2025 yada daha sonraki yıllarda mümkün olabilecek” dedi.
Aydın-Muğla Arası Deniz Otobüsü seferleri başlıyor
Erdemir, Türkiye’nin ana oyunculardan biri olduğu Doğu Akdeniz çanağında da verilerin büyümeye işaret ettiğini söylemiş oldu. Bu aşamada Yunanistan örneğini veren Erdemir, “2022 senesinde Yunanistan’ın 48 kruvaziyer limanına 4.614 vapur ile 4,38 milyon kruvaziyer yolcu geldi. 2023 senesinde ise Yunanistan’ın 5 milyon yolcunun birazcık üzerine çıkmış olduğu tahmin ediliyor. Akdeniz pazarındaki canlanma ile yalnız Pire Limanı’na 2023 senesinde 1,5 milyon yolcu geldi ki 2022 senesinde bu sayı 880 bin yolcu olmuştu. Akdeniz piyasasının en mühim ülkesi olan Yunanistan’daki gelişmeler bizlere Doğu Akdeniz’de de potansiyelin ve yolcu sayısının gelecek yıllarda oldukça büyük seviyede artacağını gösteriyor” açıklamasını yapmış oldu. Türkiye’nin büyüyen bu pastadan istenilen oranı alabilmesi için bazı mühim adımlar atması gerektiğine dikkat çeken Erdemir, “Ülke olarak bir an ilkin doğru yer seçimi ile başta İstanbul olmak suretiyle daha çok kurvaziyer limanını hizmete sokarak pazar payımızı büyütmemiz gerekiyor” dedi.
“İstanbul yeterince değerlendirilmiyor”
İstanbul’un dünya genelinde bir kültürel ve tarihsel kıymeti bulunduğunu, medeniyetlere başkentlik eden mirasını öngördüğümüzde kruvaziyer gezim açısından yeteri kadar değerlendirilemediğini ifade eden Erdemir, “İstanbul’daki kruvaziyer liman sayısı artırılmalı. Avrupa’da yalnız Barselona Limanı’nın yılda 3 milyona yakın kruvaziyer yolcuya hizmet ettiğini öngördüğümüzde İstanbul’un doğru yatırımlarla ve planlamalarla bu seviyelere ulaşmasını sağlamak bir ülke görevi olmalı” diye konuştu.
Erdemir, İstanbul Yenikapı Kruvaziyer Limanı ve Fethiye Kruvaziyer Limanı projelerinin ihale sürecinin aciliyet kazandığını ifade ederken, “Gelişmiş ülkelerin aksine Türkiye’de bir ‘liman yönetim modeli’ olmamasının da büyük sıkıntılarını yaşıyoruz. Akdeniz piyasasında en mühim rakibimiz olan Yunanistan’daki gelişmelere baktığımızda Türkiye açısından ortada ciddi bir planlama hedefimizin olmadığını görüyoruz. Rakip ülkelerde olduğu şeklinde Türkiye’de de sektöre yönelik finansal destek sunar ve teşvikler verilmeli, limancılıkla ilgili mevzuatlar ve yatırım süreçleri basitleştirilerek liman inşa süreçleri hızlandırılmalı” ifadelerini kullandı.
Erdemir’in dikkat çekmiş olduğu konulardan biri de hala bir kamu işletmesi olan TCDD Alsancak Limanı’nın yük taşımacılığında olduğu şeklinde yolcu taşımacılığında da kan kaybetmesi oldu. Erdemir, “Özelleştirme emekleri geçmişte negatif sonuçlanan, bu yüzden oldukça uzun senelerdir yatırım yapılamayan limanın yük limancılığındaki düşüşü kruvaziyer turizmine de yansıyor. Alsancak Limanı maalesef giderek etkisizleşiyor” diye konuştu.
Yolcuların yüzde 76’sını Kuşadası ve Galataport ağırladı
2023 senesinde kruvaziyerle gelen yolcunun yüzde 50,5’ini Kuşadası, yüzde 26,1’inin ise Galataport Limanı ağırladı. Bu iki liman Türkiye’ye gelen toplam yolcunun yüzde 76,6’sına hizmet etti. Bodrum, Çeşme, İzmir ve Antalya en fazla yolcu ağırlayan 6 liman içinde yer aldı. Ekim 2021’de hizmete giren Galataport ile 2022 yılından bu yana kruvaziyer gemilerin yanaştığı liman tesisi sayısı 22’e ulaştı.
Küresel yolcu sayısı pandemi öncesini aştı
TÜRKLİM Başkanı Aydın Erdemir, küresel kruvaziyer turizmindeki son gelişimleri ve gelecek beklentilerini şöyleki özetledi: “Pandemiyle beraber eski gemilerin birçoğu hurdaya gönderilmişti. Buna karşın, filolara yeni ve büyük gemilerin katılımıyla beraber kruvaziyer endüstrisi 2023 yılı itibariyle 2019’a gore daha çok yolcu kapasitesi (yatak sayısı) sunabilmeyi başardı. 2023 senesinde küresel pazarda kruvaziyer yolcu sayısının pandemi öncesine gore doğrusu 2019 senesinde 29.7 milyon olan yolcu sayısını da geçerek 31,5 milyon yolcuya ulaşacağı öngörülüyor. 2024 senesinde ise bu sayının 36 milyon yolcuya ulaşılacağı planlanıyor. 2023 senesinde ortalama 8 milyar dolar yakın yatırımla 15 yeni kruvaziyer vapur küresel filoya katıldı. 2024 senesinde ise 11 yeni geminin filoya iştirak etmesi planlanıyor.”
Editör: Haber Merkezi
Meryem yazmayı ve içerik üretmeyi seven bir yazardır. Teknolojiyi takip eder, gemicilik eğitimi almış ve denizlerdeki maceralarla büyümüştür. Kitaplar okur, yazma tutkusuyla okuyucularına farklı dünyaları sunar.
