Rusya ile Türkiye içinde tayyare düşürme krizi tırmanıyor. İki ülke içinde başlamış olan süreçle beraber Rusya’da bulunan gemilerinin sıkı denetim altına alındığını belirten firmalar, Rusya’nın tutumunu yakından takip ediyor.
HABERİN VİDEOSU İÇİN TIKLAYINIZ
Türkiye sınırını ihlal eden Rus uçağının düşürülmesi ile tırmanan krizde Rusya derhal kapıları kapattı. Rusya’ya ne mallar ne işadamları girebiliyor. Yüzlerce TIR Rus gümrüklerinde bekliyor. Çoğunluğu işadamlarından oluşan Türk yolcular ülkeye alınmayıp, geri gönderiliyor. Deniz yolu da kapatıldı. Samsun’dan kalkıp Novorossiysk Limanı’na giden 100 TIR’lık Ro-Ro gemisi açık denizde durdurularak, mecburi beklemeye alındı.
UND İcra Kurulu Başkanı Fatih Şener, Rus gümrüklerinin Türk TIR’ları için tam tespit uygulamasına geçtiğini belirterek, “Evvelde giriş icra eden 100 TIR’ın 2’si aranıyordu, şimdi 100 TIR’ın 100’ü de aranıyor” dedi.
Uygulamalardan en oldukca tekstil, makine ve besin sektörü etkilendi. SABAH’ın ulaşmış olduğu bilgilere gore, şu anda gümrükte bekleyen malların piyasa kıymeti 30 milyon doları aşıyor. Rus gümrüklerinde bekletilen mallar içinde Türk makineleri de bulunuyor. Rusya’nın “sayım var” gerekçesini sunduğunu belirten Makine ve Aksamları İhracatçıları Birliği Başkanı Adnan Dalgakıran “Rusya’ya olan makine ihracatında aslına bakarsanız yüzde 50’den fazla düşüş var. Hal böyleyken bir de gümrük sorunları ticareti daha da zora sokacaktır” diye konuştu.
Rusya’daki kriz sebebiyle ihracatı azalmayan tek sektör tarımdı. Sadece şu anda gümrükte bekleyen TIR’ların birçoğu yaş-meyve sebzeyle ilgili. İstanbul Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Latif Ünal, “İlk refleksle hareket etmek istemiyoruz, bekliyoruz” dedi.
Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçı Birlikleri eski Başkanı ve Türkmenoğlu Narenciye’nin sahibi Mustafa Türkmenoğlu ise “Rusya gümrüklerde iş yavaşlattı. Piyasada kaygı hakim” dedi.
ZONGULDAKLI FİRMALAR TEDİRGİN
Gemilerinin Rusya’da sıkı denetim altında bulunduğunu ifade eden gümrük firmaları, endişeli olduklarını belirttiler. Türkiye’nin Rusya ve Ukrayna’ya dışsatım için kullandığı Zonguldak Limanı’nda firmalar endişeli bekleyişlerini sürdürüyor. İki memleket içinde başlamış olan süreçle birlikte Rusya’da bulunan gemilerinin sıkı denetim altına alındığını belirten şirket yetkilileri, Rusya’nın tutumunu yakından takip ediyor.
“RUSYA GEMİLERİMİZİ ALMIYOR”
Rusya’nın gemilerini limana almadığını söyleyen gümrük şirketi yetkilisi Uğur Sütçü, yaşanmış olan sürecin kendilerini fazlasıyla etkileyeceğini söylemiş oldu. 2023 seneyi öncesi Türkiye üstüne oyunlar oynanmaya çalışıldığını söyleyen Sütçü, Zonguldak Limanı’nın da gelişmelerden menfi etkileneceğini beyan etti. Sütçü, “Rusya gemilerimizi almıyor. Şu anda içeriye almıyor. Bekleyen gemiler mevcut. Bir sorun olacak fakat bizim çalışmalarımız ağırlıklı olarak Ukrayna olduğundan Kırım’a giden gemilerimiz mevcut. Onlarda sorun yaşayacağız. Fakat bizi haliyle oldukca etkileyecek. Putin’in açıklaması da oldukça ağır. Bir de Türkiye üstüne oynanan oyunlar mevcut. Cumhurbaşkanı 2023 söylüyor. O tarihte Lozan Antlaşması bitiyor. O antlaşmanın sonu geliyor. Boğazlar bizlere geçecek. Musul, Kerkük bizlere geçecek. Türkiye’nin başını belaya sokmak istiyorlar. 2023’ten evvel Türkiye’yi bir şeylere karıştırmak istiyorlar. Biz narenciye ağırlıklı dışsatım yapıyoruz. Fakat Kırım’a değişik ürünler de gidiyor. Bu illa ki bizi etkisinde bırakır. Rusya yalnız Türkiye’ye 800 araç için izin veriyor. Zonguldak’ın aslına bakarsanız fazla bir geliri yok. Kömür de bitmek suretiyle, bu sıkıntılar Zonguldak’ın başını epey ağrıtacak” diye konuştu.
“FİRMALAR MAL GÖNDERMEDE TEMKİNLİLER”
Gümrük şirketi yetkilisi Mustafa Çakır ise Türkiye’nin sergilediği tutumun ticaretten daha önemli bulunduğunu beyan etti. Rusya’nın yaş sebze meyvede en fazla ithalatını Türkiye’den yaptığını söyleyen Çakır, başlamış olan yeni süreçle birlikte ihracatçı firmaların davranışlarında ölçülü bulunduğunu söylemiş oldu. Ticari düşünürsek istatistiki konuşuyorlar. Rusya’daki arkadaşlarımızla görüşüyoruz. Yada yazarların yorumlarını okuyoruz. Rusya’nın bizlere doğalgaz ihracatı, Türkiye’nin Rusya’ya birinci kalem olarak yaş sebze meyve ihracatı mevcut. Bu mevzuda Rusya daha oldukca ziyan görür benzer biçimde yorumlar mevcut. Ben bireysel olarak bu sabahtan itibaren bunu hissetmeye başladım. Rusya’da bir gemim mevcut. Vapur tahliye yapamıyor. Yedi gün evvel tuz gemisi gönderdim. Şu an oldukca sıkı denetimler altındalar. Güçlük çıkartma politikaları oluyor. Netice inşallah hayırlı olur.
“SIKINTIYI HİSSETMEYE BAŞLADIK”
Zonguldak Limanı’nın yaşanmış olan gelişmelerden menfi etkileneceğini aktaran Çakır, “Ticari mevzuda da şu an ben Zonguldak Limanı olarak hissetmeye başladım. Türkiye dışsatım bazında yaş sebze meyve bazında en büyük kalemini Rusya’ya yapıyor. Yanlış bilmiyorsam Rusya en fazla Türkiye’den alıyor. Doğal olarak devlet politikaları mevcut. Hem Rusya hem de Türkiye açısından bakıp göreceğiz. Bugünden itibaren sıkıntıyı hissetmeye başladık. Herhangi resmi anlamda bir şey olmasa da ihracatçı firmalar mal gönderme mevzusunda temkinliler. Vakit her şeyi gösterecek” şeklinde konuştu. Zonguldak Limanı, Rusya için de stratejik bir konumda bulunuyor. Rusya’dan kalkan gemilerde seyahat icra eden TIR’lar Zonguldak Limanı’ndan Türkiye’ye giriş yapıyor. Türkiye’den Rusya’ya gidecek ürünlerin büyük kısmı de Zonguldak Limanı’ndan gönderiliyor. Zonguldak Limanı’ndan yalnız Rusya ve Ukrayna’ya gemiler kalkıyor.
Deniz Haber Ajansı
Barış Çelik, dinamik bir haber editörü olarak tanınan genç ve yetenekli bir isimdir. Liman haberleri alanında uzmanlaşmış olan Çelik, sektördeki güçlü bilgi birikimi ve enerjisiyle dikkat çekmektedir.
28 yaşında olan Barış Çelik, gazetecilik kariyerine hızlı bir giriş yaparak, özellikle liman haberleri kategorisindeki özel ilgisiyle dikkatleri üzerine çekmiştir. Liman sektörünün dinamik yapısını anlama ve analiz etme konusundaki yeteneği, onu sektördeki önemli bir figür haline getirmiştir.