‘Kırmızı Hat’a düşen konteynerler için acente ve hat operatörleri, yönergede bulunmamasına karşın ‘bildirim tutarı’ adı altında ihracatçıdan 5 dolar kesinti yapıyor.
İhracatçılar, senelik 360 milyon lirayı limanda kaybediyor. ‘Kırmızı hat’a düşen koyteynerler için acente ve gümrük operatörleri, ihracatçıdan kesinti yapıyor. Yönergede, kendisine ilişkin tartı aletiyle konteynerin doğrulanmış brüt ağırlığını (VGM) tespit eden ihracatçılardan bir karşılık alınmayacağı ibaresi olmasına karşın bildirim tutarı adı altında meydana getirilen 5 dolar kesinti ihracatçının cebinden çıkıyor.
Limanlardaki kantarlarda meydana getirilen ağırlık tespitlerinde 20-70 dolar içinde değişik fiyat uygulamalarıyla karşı karşıya kalan ve senelik 3.5 milyon konteyner kullanan ihracatçılar, toplamda 360 milyona yakın bir bedeli limanlarda bırakıyor. Mevzu ile ilgili DÜNYA’ya data veren ihracatçılar, mecburi verilen konteynerlerin VGM’nin tespit hizmeti için özgür rekabet şartlarından söz edilemeyeceğini, bu mevzuda ücret sınırlamasının getirilmesi mevzusunda birleştiler.
‘Kaptana bildirdim 5 dolar’
İhracatçının konteyner ağırlığını doğru yazmadığı takdirde geminin batma ihtimalinin bulunduğunu kaydeden PAGEV Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu, ihracatçının kendi bölgelerinde ve firmalarında doğrulanmış tartıyı kullanabileceğini belirterek, limanda bu tartının doğru bulunduğunu belirlendiği takdirde hiçbir ücret alınmaması icap ettiğini açıkladı. Acentelerin ‘ben bunu kaptana bildirdim’ diyerek 5 dolar aldığını kaydeden Eroğlu, şöyleki devam etti: “Bu şekilde bir uygulama yönergede yok. Kanunsuzluk yapılıyor. Firmanın kendi tartısı var ise bu şekilde bir ücret talep edemez. Kendi tartısı yok ise acenteler daha çok kesinti yapıyor. Ücretler 20-70 dolar içinde değişiyor. Her limanda değişik ücret kesiyorlar. Cezai uygulamalar da yetersiz.”
Hat operatörlerinin durumu fırsata çevirdiğini söyleyen Eroğlu, şu ifadeleri kullandı: “Bildirim ücretleri alınmamalı. Hat operatörleri kendi oluşturdukları yazılım sisteminin belli bir ücret karşılığı kullanılması yönünde baskı oluşturuyor. ‘Devamlı üye ol. 40 dolarsa sana 30 dolar olsun’ diyorlar. Bu uygulamayı 1 Temmuz 2016’dan beri yapıyorlar. Bu sistemi bakanlığın kurması daha doğru olur. ”
‘Lokal harcamalar navlunu geçti’
Limanda alınan bildirim ücretlerinin haksız bir uygulama bulunduğunu kaydeden İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz de, “Taşıyıcı konteyner ağırlığını kendisi hesaplamalı. Limanda hem taşıma tutarı hem bildirim tutarı kesiliyor” dedi. Lokal masrafların en oldukça Türkiye’de olduğuna değinen Akyüz, cezai yaptırımların yetersizliğinin bu sonucu ortaya çıkardığını kaydetti. “Dünyanın hiçbir yerinde bu şekilde bir fiyatlandırma yok” diyen Akyüz şöyleki devam etti: ”2023 ihracat hedefi belirleyip, 3. dünya ülkesi şeklinde ihracatçının önüne bu şekilde rakamlar koyup, masraflandırıyorsun. Lokal masrafların navlun harcamaları geçti ” şeklinde konuştu.
‘İhracatçının önünü açacak hamleler yapılmalı’
İhracatçının kendi tartısını esasen yaptığını sadece, ‘limanda da biz yapıyoruz’ diyerek fazladan ücret alındığını kaydeden İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Başkanı Zekeriya Mete, “İhracatçı, kolaylık ve yenilikten yanadır. İş yapma enerjisi artar. İhracatçının önünü açacak hamleler yapılmalı” dedi.
‘VGM tutarı doğru uygulama değil’
“Ambarlı’da bulunan Marport Liman İşletmeleri’nin verdiği VGM hizmetini; kendi limanlarından değil de değişik bir kantardan almışsa bu konteynerlerden 5 dolar + KDV VGM çek (kilogram denetim) bedeli eğitim edip kilogram kontrolü yaparak sahasına almakta” diyen Güler Dinamik Yönetim Kurulu Başkanı Kenan Güler de öteki limanlarda eşya sahiplerinin kendi tartım neticelerini limana bildirdiğinde herhangi bir tartım tutarı ödemelerinin söz mevzusu olmadığını dile getirdi. Güler, yalnız Ambarlı’daki liman işletmesi tarafınca “ VGM denetim hizmeti “ adı altında ücret talep edildiğini sözlerine ekledi.
‘PAGEV’in önerisiyle gündeme geldi’
TOBB Plastik Kauçuk ve Kompozit Meclisi’nde PAGEV önerisiyle gündeme gelen mevzu hakkında emek harcamalar başlatıldığını dile getiren PAGEV Yönetim Kurulu Başkanı Yavuz Eroğlu, “Önerimiz; Bakanlıkça bir yazılım yönetim sistemi oluşturulup tüm tarafların hizmetine sunulması ve konteynerlerin brüt ağırlığına yönelik tartım tutarında bir standardizasyona gidilmesi, yurt çapında bir uygulama bütünlüğü oluşturulması ve maliyetin minimuma düşürülmesi ile ihracatçımızın rekabetçiliğini azaltan ve toplamda senelik 360 milyon TL’ye varan bir probleminin çözülmesidir” dedi.
DENİZ HABER AJANSI
Barış Çelik, dinamik bir haber editörü olarak tanınan genç ve yetenekli bir isimdir. Liman haberleri alanında uzmanlaşmış olan Çelik, sektördeki güçlü bilgi birikimi ve enerjisiyle dikkat çekmektedir.
28 yaşında olan Barış Çelik, gazetecilik kariyerine hızlı bir giriş yaparak, özellikle liman haberleri kategorisindeki özel ilgisiyle dikkatleri üzerine çekmiştir. Liman sektörünün dinamik yapısını anlama ve analiz etme konusundaki yeteneği, onu sektördeki önemli bir figür haline getirmiştir.