İhracatçıya, mal yüklü konteyneri tartarak brüt ağırlığını beyan etme zorunluluğu 1 Temmuz itibarıyla beklendiği benzer biçimde sorunlarla başladı. İhracatçılar vakit kaybından ve maliyetten şikayetçi.
Internasyonal Denizcilik Örgütü konteynerlerin doğrulanmış brüt ağırlığının gemiye yükleme yapılmadan ilkin bildirilmesini mecburi hale getirdi. Mal sahibi dolumu tamamlanmış konteynerin toplam brüt ağırlığının teyidiyle yükümlü kılındı.
Türkiye’de bu uygulama 1 Temmuz itibariyle yürürlüğe girdi. Sadece uygulamada ciddi sıkıntılar olduğu detayları geliyor. İşlerin iyi mi yürütülmesi ile ilgili data boşlukları bulunuyor. Ek olarak limanların teknik yetersizlikleri sürecin yavaşlamasına yol açıyor ve maliyet artıyor.
Kimse işi üstüne almak istemiyor
İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Zekeriya Mete, konteynerlerin dolu tartım işlemini bir tek gümrükteki kantarların yapabilmesinin, ihracatlar için konteynırların limana girişinde kantar sıralarına yol açtığını kaydetti. Fiyatlama mevzusunda da belirsizlik bulunduğunu aktaran Mete, uygulamada yaşanmış olan karışıklığı şöyleki söyledi: “Konteynerlerin dolu tartım işlemi gümrükte olduğundan hem acente, hem forwarder şirketi, hem gümrükçü, hem de iç nakliye meydana getiren şirket bu işlemi kendilerinin yapmayacağını korumak için çaba sarfediyor. Bir firmamızın 1 yükünü tartım işlemi 1,5 gün sürmüş ve tartımla ilgili hiçbir yerden kiloyu öğrenememişler. Öteki bir yüklerini de gene hiçbir şirket kabul etmemiş ve 1 gün devam eden konuşma sonucunda en sonunda 1 şirket (gümrükçü) bir kereliğine bu işlemi yapacağını ileterek işlemlere başladı.”
Zekeriya Mete, “Uygulamaya ilişkin yöntemlerin hafifletilmesi yada kaldırılması talebimizi Iktisat Bakanlığı’na, TİM, Ulaştırma, Denizcilik ve Iletişim Bakanlığı’na ilettik. Bu mevzuda ihracatçıyı mağdur etmeyecek yeni bir sistemin geliştirilmesini, bu süreçte ise adapte edilen sistem ile ilgili eksikliklerin giderilmesini ilgililerden talep ediyoruz” diye konuştu.
İlk günlere bakılırsa düzelme var
Bulut Gümrük Yönetim Kurulu Başkanı İlhan Bulut, uygulamanın bilhassa ilk günlerinde ciddi karmaşa yaşandığını, zarara yol açtığını söylemiş oldu. Sadece acenteler ve liman yönetimlerinin attığı bazı adımlarla kısmen bir rahatlama sağlandığını kaydetti. Bulut’a bakılırsa sağlanan iyileşmeye karşın yeni uygulama hala vakit ve maliyet mevzusunda şirketlere zarar veriyor ve güncellenmesi ihtiyaç duyulan alanları var.
Gümrük idaresini bağlamıyor
Mevzuyla ilgili değerlendirme meydana getiren İstanbul Gümrük Müşavirleri Derneği, “Direkt doğruya gümrük müşavirlerinin sorumluluğunda olamayan konteynerlerin brüt ağırlıklarının tespiti işlemi, limanlardaki tartı sisteminin düzeni ve bazı yetersizlikler sebebiyle sorun yaratacağı aşikardır” açıklaması yapmıştı. Söz mevzusu uygulamaların internasyonal denizcilik Örgütü ve Internasyonal anlaşmalarla belirlenmiş yazılı kurullar olduğu hatırlatılırken, “Bu uygulama gümrük idaresini bağlayan bir işlem değildir. Gümrük idaresinin yapmış olduğu kontrollerin haricinde olan tartım işlemi neticesinde tespit edilen brüt ağırlık vapur güvenliğini ve kıyı güvenliğini ilgilendirmektedir. Dolu konteyner tartı işlemi ihracatçı şirket ile yukarıda adı geçen acentelerin sorumluluğundadır” ifadeleri kullanıldı.
5 adımlı sıkıntılı süreç
Gemiyle meydana getirilen konteyner taşımacılığında ağırlık ölçümü için her biri sırasıyla yapılması ihtiyaç duyulan beş adım bulunuyor. Ilk olarak konteyner alınıp yüklemeye alınıyor. Yükleme sonrasında irsaliye ve taahhütname düzenlenerek gümrüğe gönderiliyor. Gümrükte gümrükçü ve taşımacı firmanın kantar sırası alması ve tutanakla beraber bildiri görüntüsünü kantara teslim etmesi gerekiyor. (Kantar için VGM sertifikası gerekiyor ve bu sertifika bir tek gümrükte bulunuyor) Verilen bildiri ve kantarın birbirini tutmaması durumunda usulsüzlüğe bakılırsa beyannamenin düzeltilmesi koşul. Belirli bir sayıdan sonrasında şirket sorunlu listesine düşüyor. Kantardan alınan evraklar (düzeltilmiş) bildiri ile beraber örtüştürülerek beyannamenin, Cut Off saatinden ilkin acente ve kaptana teslim edilmesi gerekiyor. Teslim edilmeyen evrakların konteynerleri gemiye alınmıyor.
Kaynak: Dünya Gazetesi
Deniz Haber Ajansı
Barış Çelik, dinamik bir haber editörü olarak tanınan genç ve yetenekli bir isimdir. Liman haberleri alanında uzmanlaşmış olan Çelik, sektördeki güçlü bilgi birikimi ve enerjisiyle dikkat çekmektedir.
28 yaşında olan Barış Çelik, gazetecilik kariyerine hızlı bir giriş yaparak, özellikle liman haberleri kategorisindeki özel ilgisiyle dikkatleri üzerine çekmiştir. Liman sektörünün dinamik yapısını anlama ve analiz etme konusundaki yeteneği, onu sektördeki önemli bir figür haline getirmiştir.
